Του Γιάννη Κασάπογλου
Είτε ψαρεύουμε είτε όχι, όλοι μας έχουμε δει ψάρια κυρίως από βάρκα που έχουν μια φούσκα, κάτι σαν μπαλόνι μέσα στο στόμα τους και μερικές φορές πρησμένα μάτια. Τι είναι όμως αυτή η φούσκα και πως μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε αν θέλουμε να απελευθερώσουμε το ψάρι;
Βιολογία
To όργανο στο οποίο οφείλεται αυτή η φούσκα, η παρενέργεια λέγεται νηκτική κύστη ή αλλιώς swim bladder. Είναι ευμεγέθης και βρίσκεται στο μέσο του σώματος των ψαριών ανάμεσα στα υπόλοιπα όργανα, κάτω από την σπονδυλική στήλη. Βρίσκεται σχεδόν σε όλα τα ψάρια του βυθού είτε μαυρόψαρα όπως ροφούς, στήρες κτλ, είτε κοκκινόψαρων . Ειναι γεμάτο με αέρια όπως οξυγόνο και διοξείδιο του άνθρακα.
Αιτία
Για να καταλάβουμε ακριβώς πως λειτουργεί πρέπει να φανταστούμε την νηκτική κύστη σαν αισθητήρα βάθους. Η σωστή λειτουργία της διασφαλίζει την διατήρηση του ψαριού στο επιθυμητό βάθος, και τυχόν δυσλειτουργία αναγκάζει το ψάρι να επιπλέει και εν τέλει να πεθαίνει. Το ανέβασμα με γρήγορο ρυθμό ενός ψαριού από μεγάλο βάθος είτε είμαστε σε βάρκα,είτε είμαστε από στεριά, προκαλεί την διόγκωση της νηκτικής κύστης με αποτέλεσμα να συμπιέζει τα υπόλοιπα όργανα. Το στομάχι έχει μοναδική δίοδο το στόμα, και αυτό ακριβώς είναι η φούσκα που βλέπουμε. Το στομάχι του ψαριού που διογκώθηκε. Το ίδιο συμβαίνει και με τα μάτια που πετάγονται.
Η λύση
Εφόσον έχουμε αποφασίσει να απελευθερώσουμε το ψάρι, οι λύσεις είναι δύο. Η αργή επαναφορά του στον βυθό, ή μια διαδικασία που ονομάζεται venting ή αερισμός. Ας τις δούμε.
Αερισμός
Στον αερισμό χρησιμοποιούμε μια μακριά βελόνα προκειμένου να απομακρύνουμε τα αέρια και να επανέλθουν τα όργανα γρηγορότερα στην θέση τους. Τρυπάμε με κλίση 45 μοιρών πίσω από το πλαϊνό πτερύγιο περίπου 5 πόντους. Κρατάμε σταθερό το ψάρι για να μην του κάνουμε άλλη ζημιά. Εννοείτε ότι έχουμε ακολουθήσει και όλους τους άλλους κανόνες όπως η χρήση απόχης και όχι γάντζου, και όσον το δυνατόν η μικρότερη χρονική διαχείριση του ψαριού.
Με αυτή την διαδικασία έχουμε πολλές πιθανότητες το ψάρι να επιζήσει και να επανέλθει συνεχίζοντας την ζωή του. Δυστυχώς υπάρχει και η πιθανότητα να μολυνθεί από την διαδικασία και να πεθάνει ένα ποσοστό από τα ελευθερωμένα ψάρια. Κατά την γνώμη μου όμως δεν είναι δικαιολογία για να μην προσπαθήσουμε με τον αερισμό εκτός και αν έχουμε έναν ακόμα καλύτερο τρόπο που είναι η ...
Αργή επαναφορά
Ο δεύτερος και καλύτερος τρόπος να ελευθερώσουμε ένα ψάρι με <φούσκα> είναι η αργή επαναφορά του στον βυθό. Και αυτό θα πρέπει να γίνει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα για να μην προκληθούν στο ψάρι επιπλέον ζημιές. Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι εκείνες τις στιγμές ουσιαστικά το ψάρι υποφέρει οπότε η ταχύτητα των κινήσεων μας είναι ουσιώδες. Στο εξωτερικό υπάρχουν κατασκευές που πωλούνται και μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να κατεβάσουν το ψάρι αργά και με ασφάλεια στον βυθό. Είναι λαβές συνήθως με λάστιχα στο στόμιο και από κάτω είναι προσαρμοσμένο ένα βαρίδι. Μόλις ακουμπήσει τον βυθό η λαβή ανοίγει και ελευθερώνει το ψάρι.
Για την ίδια δουλειά κατασκευάζονται και αυτοσχέδια <καπάκια> είτε από πλέγμα είτε από ένα πλαστικό τελάρο που με την βοήθεια δεμένων βαριδιών κατεβάζουν το ψάρι στον βυθό. Μάλιστα έχει και ένα πλεονέκτημα αυτά ότι προστατεύει το ψάρι από θηρευτές που καραδοκούν στα μεσόνερα.
Σύμφωνα με αρκετές έρευνες όπως του Oregon Dept. of Fish and Wildlife και του North American Journal of Fisheries Management το ποσοστό επιβίωσης με αυτόν τον τρόπο ξεπερνά το 90 % και αγγίζει το 100%. Καταλαβαίνουμε λοιπόν πόσο σημαντικό είναι η σωστή απελευθέρωση των ψαριών που είναι παράνομο να κρατήσουμε ή απλά θέλουμε να απελευθερώσουμε.
Στο εξωτερικό είναι πολύ διαδεδομένο τα κράτη αλλά και οι επιμέρους πολιτείες να έχουν ενημερωμένο επιμορφωτικό υλικό και ειδικά βίντεο που εξηγούν την όλη διαδικασία. Εδώ στην Ελλάδα δυστυχώς η πολιτεία αρκείτε στο κυνήγι μαγισσών των <για όλα φταίνε> ερασιτεχνών.
Όπως και να έχει η διάδοση των τεχνικών αυτών μόνο ένα καλύτερο αύριο εξυπηρετεί και διδάσκει στην νέα γενιά την εγκράτεια και σωστή διαχείριση ενός ψαρότοπου.
Για περισσότερες πληροφορίες δείτε τα τα βίντεο..
Πληροφορίες για τον Γιάννη στο παρακατω link
